داوطلبان دریافت پروانه روان سنجی باید از دانش و مهارت های زیر برخوردار باشند:
- اجرا، نمره گذاری و تفسیر انواع آزمون های هوش، استعداد، شخصیت و دیگر آزمون های روان شناختی از نوع آزمون های عینی (آزمون هایی که قبلا اعلام شده است).
- آشنایی و داشتن مهارت در اصول و فنون مرتبط با ساختن و مطالعه ویژگی های روان سنجی (روایی و اعتبار)، تنظیم جداول نرم یا هنجار با توجه به فرهنگ ایران
- شناخت آزمون های روا و معتبر که در جامعه و فرهنگ ایرانی توسط موسسات مورد تایید سازمان نظام روان-شناسی و مشاوره هنجاریابی شده است.
- رعایت اصول اخلاقی مرتبط با فعالیت های روان شناسی و مشاوره و روان سنجی
- رعایت تعرفه اجرا و تفسیر آزمون که توسط سازمان اعلام می شود.
- اجتناب از اجرای نابجا و غیرضروری آزمون در مورد مراجعان
- آشنایی کلی با انواع آزمون های فرافکنی
شرح وظایف دارندگان پروانه اشتغال از کمیسیون روان سنجی
الف- ساخت، استانداردسازی و هنجاریابی انواع آزمون های عینی در حوزه های زیر:
- آزمون پیشرفت تحصیلی مرتبط با هدف های آموزشی دروس پایه های مختلف تحصیلی (ابتدایی، متوسطه)
- ساخت و انطباق آزمون ها هوش و توانایی های ذهنی برای کودکان سنین مختلف در سطح ملی و منطقه ای
- انواع آزمون های استعداد برای سنین مختلف
- انواع آزمون های شخصیتی
- انواع آزمون های سنجش رغبت و علایق تحصیلی و شغلی
- انواع پرسشنامه های روان شناختی مانند رضایت شغلی، فرسودگی شغلی، رضایت زناشویی و ....
- انواع آزمون های تشخیصی و بالینی مانند آزمون های تشخیص اضطراب، افسردگی، وسواس فکری عملی (OCD) و ..
- انواع آزمون های کنش های اجرایی مانند استروپ، بندرگشتالت، ویسکانسین و ...
ب- اجرا، نمره گذاری و تفسیر انواع آزمون های عینی در حوزه های مختلف:
- رعایت دستورالعمل اجرایی آزمون های مختلف ذکر شده در بند الف در فرایند اجرا
- توانایی تفسیر، تشخیص اولیه و گزارش نویسی نتایج آزمون های ذکر شده در بند الف با توجه به منبع ارجاع
پ- اجرا، نمره گذاری و تفسیر آزمون های فرافکنی مانند رورشاخ، TAT، CAT، ساکس و راتر،
نقاشی های کودکان به شرطی که کارگاه هاو دوره های آموزشی مورد تایید کمیسیون مربوط و سازمان نظام
روان شناسی و مشاوره را گذرانده باشد.
ت- انجام پژوهش در ارتباط با مسایل روان سنجی و کاربرد آزمون های روان شناختی در حوزه های مختلف
روان شناسی
ث- رعایت اصول و موازین اخلاق حرفه ای در انجام کلیه فعالیت ها و وظایف مذکور در بالا
ج- اجتناب از هرگونه فعالیت ها و مداخله های درمانی و دیگر فعالیت های نامرتبط با رشته تخصصی و وظایف فوق الذکر
انواع تست ها و پرسشنامه های عینی روان شناختی:
الف- تست های شناختی
- WPPSI, WISC- WAIS
- تست های جدید استنفورد ـ بینه
- تست حافظه وکسلر
- انواع مقیاس های هوشی کتل
- مقیاس رفتار انطباقی واینلند
- تست OTIS LENNON
- تست بندر گشتالت
- تست روانی ـ زبانی ایلینویز ITPA
- تست اسلوسن SLOSSON
- Key - Math Diagnostic Test
- تست DAT
ب- تست های شخصیت
- سنخ نمای Myers - Briggs
- MMPI- A , MMPI
- CPI
- 16PF
- MCMI
- پرسشنامه شخصیتی آیزنگ
- پرسشنامه شخصیتی آیزنگ نوجوانان
- NEO
ت- سایر تست ها
- افسردگی بک
- اضطراب بک
- ناامیدی بک
- اندیشه پروازهای خودکشی بک
- هوش هیجانی بار ـ آن
- هوش هیجانی شیفر
- آزمون شادکامی آکسفورد
- آزمون اضطراب کتل
پ- تست های علایق شغلی و تحصیلی
- تست استرانگ ـ کیمبل
- رغبت سنج شغلی کودر
- رغبت های شغلی و تحصیلی جان هالند
انواع آزمون¬های فرافکنی:
- آزمون اندریافت موضوع T.A.T
- آزمون اندریافت کودکان C.A.T
- آزمون رورشاخ
- آزمون بندرگشتالت (تفسیرآزمون بر اساس شاخص¬های عاطفی)
- آزمون ترسیم آدمک (DAP) Draw A Person – مک اور
- آزمون ترسیم خانواده
- آزمون¬های نیمه فرافکن (ساکس و لوی ـ راتر)
- آزمون خانه ـ درخت ـ شخص
- آزمون دست
دانش آموخته ارشد روان سنجی باید در زمینه روش های آماری، نظریه کلاسیک آزمون (CTT) و نظریه پاسخ سوال (IRT) دانش لازم را کسب کند و توانایی کاربرد آن را در ساخت و هنجاریابی آزمون دارا باشد.
الف- روش آماری
- شاخص های گرایش به مرکز
- شاخص های پراکندگی
- توزیع طبیعی
- همبستگی
- رگرسیون ساده و چندگانه
- تحلیل عاملی
ب- نظریه کلاسیک آزمون
- مفروض های نظریه کلاسیک
- پایایی
- روش های برآورد پایایی
- خطای معیار اندازه گیری
- روایی
- انواع روایی
- خطای معیار برآورد
- ساخت آزمون
- شاخص های دشواری و قدرت تشخیص سوال
- انتخاب سوال با استفاده از پایایی و روایی سوال
- تبدیل نمره های آزمون
- نمره های معیار و معیار شده
- هم ترازسازی
- نظریه تعمیم پذیری
ج- نظریه پاسخ سوال IRT
- مفروضه های IRT
- منحنی ویژگی سوال ICC
- مدل های IRT
- برآورد پارامترهای سوال
- برآورد پارامتر توانایی
- تابع آگاهی
- کنش افتراقی سوال DIF
- سنجش انطباقی رایانه ای CAT